Volfgang Amadeus Mocart – muzički genije
– Piše: Vukašin Pođanin –
Mocart je jedan od najuticajnijih i najuspješnijih muzičara u klasičnoj muzici i iza sebe je ostavio veliki broj djela čak više od 600 kompozicija i broji razne simfonije, koncerte, kompozicije za klavir, kamerne muzike i horsku i opersku kompoziciju.
Mocart je rođen 27. januara 1756. godine u Salcburgu , u porodici muzičara koji su bili vrlo uspješni u svom poslu, posebno otac Leopold koji je radio za princa arhiepiskopa Salcburga.
Ipak Lepold, Mocartov otac je bio veoma posvećen roditelj i brinuo se o tome kako da djecu izvede na pravi put, podučavajući ih njegovim vještinama kao muzičar, i uspio je u tome, sa obzirom da Mocartova sestra Marija Ana koju je Leopold podučavao, i vodio ih je u Minhen gdje je Mocart sa samo 6 godina predstavljen kao čudo od djeteta.
Volfgang Amadeus Mocart je komponovao preko šest stotina djela koja obuhvataju sve žanrove klasične muzike iz vremena nastanka, od toga su najpoznatija:
Simfonije: „Pariska“, „Hafner“, „Linc“, „Praška“, „Jupiter“ i „Simfonija broj 40“
Klavirski koncerti: „Klavirski koncert broj 21“, „Klavirski koncert broj 25“ i „Klavirski koncert broj 26“ Violinski koncerti: „Violinski koncert broj 3“ i „Violinski koncert broj 5“
Klavirske sonate i violinske sonate: „Turski marš“ Gudački kvarteti i gudački kvinteti: „Hajdn kvarteti“
Serenade: „Mala noćna muzika“ Opere: „Otmica iz saraja“, „Figarova ženidba“, „Don Đovani“, „Tako čine sve“ i „Čarobna frula“
Mise: „Krunidbena misa“ i „Velika misa“ Nedovršena djela: „Rekvijem“
Lepold je svog sina vodio na različita putovanja i imao ogromni motiv da ga što više usavrši jer je vidio u njemu talentovanog muzičara kojeg je forsirao da u što većoj mjeri radi i vježba kako bi se izdigao i što više uspjeha postigao.
Leopold je Mocarta vodio na velike evropske turneje, od Minhena 1762. zatim u Parizu, Londonu, Hagu, Minhenu, Manhajmu i Cirihu, je porodica muzičara sastavljena od oca, sina i Mocartove sestre putovala, obilazila razna, mjesta, gradove i širila svoj autoritet među publikom koja je pretežno bila iz viših slojeva društva.
Na tim putovanjima je Mocart upoznao poznate muzičare kao što su : Jozef Hajdn, Georg Fridrih Hendl, Johan Kristijan Bah i oni su imali uticaja na njegov dalji razvitak i osposobljavanje kao muzičara, dajući mu razne savjete i predloge u kom pravcu da ide i kako da prati određena djela.
Godine 1769. Lepold vodi Mocarta u Italiju, to jest Bolonju gdje Mocart uči da svira i komponuje različite žanrove u klasičnoj muzici i tamo upoznaje Đovanija Batistu Martinija koji ga uključuje u filharmonijsku akademiju.
U Milanu, Mocart komponuje djelo ,,Mitridat di ponto“ pomoću kojeg mu se otvaraju razne mogućnosti u klasičnoj muzici i brojne ponude za stvaranje operskih djela.
Zatim se Mocart vraća u Salcburg sa svojim ocem i tamo ostaje neko vrijeme, stvarajući uspješno veoma dobra muzička djela koja mu pomažu da se pokaže kao muzičar u tom vremenu, ali ipak taj uspjeh po njemu i nije bio toliko veliki zbog nezadovoljstva i negodovanja upravo zbog manjih prihoda koje je imao na dvoru u Salcburgu i on dalje nastavlja da traži posao sa ocem u Beču i Minhenu.
U Beču i Minhenu nije imao toliko uspjeha, ali je postigao zapažen uspjeh u komponovanju svoje prve opere u Minhenu pod nazivom, „Imaginarni baštovan“.
Mocart zatim nastavlja svoju potragu za većim uspjehom i u Beču 1782. godine se oženio Konstancom Veber sa kojom je imao šestoro djece od kojih su samo dvoje preživjeli, oba sina su ga donekle naslijedili u tom muzičkom duhu su se proslavili kao kompozitori i dirigenti.
U Beču je od 1784. do 1785. godine sa svojim prijateljem i kompozitorom Josefom Hajdnom komponovao veći broj djela koja su doživjela uspjeh i bila kvalitetna, stvarajući u tom periodu do četiri klavirska koncerta godišnje.
Od 1786. do 1788. godine je Mocart napravio vrhunska djela kao Figarova Ženidba koja je u Pragu proglašena za remek – djelo, takođe i djela kao što su: Koncert za klavir i orkestar u B-duru“, „Koncert za klarinet i orkestar u A-duru“, „Gudački kvintet u Es-duru.
Ipak sa druge bitnije strane za život običnog čovjeka, Mocart nije imao uspjeha jer je živio veoma siromašno u Beču, zbog malih prihoda i imao zdravstvenih problema što pokazuje i činjenica da je umro mlad sa samo 36 godina od teške bolesti.
Posljednje djelo je završio prije prerane smrti, poznati „Rekvijem“ koje je jedno od njegovih najpoznatijih djela u dotadašnjoj karijeri, kao i „Čarobna frula“, čiju je inspiraciju pronašao u tajnom društvu „slobodnih zidara“.
Mocartov reperoar se sastojao od 17 opera, više od 50 simfonija, veliki broj instrumentalnih kompozicija, kao što su kasacije, divertimenta, serenade, kvartete, trija, više od 30 sonata za klavir i violinu, 26 klavirskih sonata, 7 violinskih i 27 klavirskih koncerata i 11 za druge instrumente.
Njegova djela su u početku stvaranja imala istorijsku vrijednost i ostala većina njih u istoriji kao slavna muzička djela, dok su djela na kraju njegove karijere imala kvalitetnu i uspješnu vrijednost koja ga je proslavila i dovela do titule jednog od najčuvenijih muzičara u klasičnoj muzici.
Izvor:
- https://www.biografija.org/muzika/mocart/
- https://srednjeskole.edukacija.rs/biografije-poznatih-licnosti/volfgang-amadeus-mocart