– Autor: Dušanka Belada (FIAT) –

Rediteljka Dušanka Belada, od 7. do 11. jula, u francuskom Avinjonu učestvovala je u programu profesionalne obuke ,,Performing Arts Focus in Avignon“, koji u saradnji sa renomiranim pozorišnim festivalom organizuje Francuski institut u Parizu, sa članovima internacionalnih festivala savremenog pozorišta.

Belada je učestvovala na programu, delegirana od strane podgoričkog Festivala internacionalnog alternativnog teatra (FIAT), u saradnji s programom „Teatroskop“ koji podstiče saradnju Francuske i Jugoistočne Evrope i uz podršku Francuskog instituta Crne Gore.

Festival d’Avignon, ili Avinjon festival, godišnji je festival pozorišne umjetnosti koji se održava u francuskom gradu Avinjonu svakog jula, na mnogobrojnim lokacijama u gradu i na periferiji. Osnovan 1947. godine od strane glumca i reditelja Žan Vilara, jedan je od najstarijih aktivnih pozorišnih festivala u Francuskoj, ali i jedan od najvećih na svijetu.

Festival organizuje neprofitna organizacija (od 1980.), kojom upravlja odbor povjerenika u sastavu: država Francuska, grad Avinjon, departman Vaucluse, regija Provansa – Alpi – Azurna obala i sedam javnih ličnosti nadležnih u oblasti pozorišta.

Uz službeni festival “In”, istovremeno se u Avinjonu predstavljaju brojni nezavisni programi, poznatiji kao “Off”.

• 

• 

Između ostalih lokacija, festival “In” izvodi se u počasnom dvorištu – Palais des Papes, mjestu prebivališta avinjonskog papinstva tokom većeg dijela 14. vijeka.

Festival “Off” takođe organizuje neprofitna organizacija sastavljena uglavnom od pozorišnih družina, a izvodi se u školama, ulicama, privatnim scenama i svim mestima pogodnim ili adaptiranim za izvođenje.

Sve ovo čini grad živim pozorištem, sa približno 150 scena na kojima se u prosjeku dnevno održi 10 predstava u periodu od 9h do 24h. Samim tim, tokom jednog dana festivala u Avinjonu odigra oko 1500 predstava, što je prilično impozantan, ali i inspirativan podatak. Ono što atmosferu festivala čini posebnom jeste i način na koji se predstave reklamiraju. Uživo i tokom cijelog dana, na ulicama oblijepljenim plakatima predstava, trupe na licu mjesta dijele marketinški materijal, organizuju ulične performanse i pozivaju publiku da bude dio njihovog programa.

Kao dio „Performing Arts Focus“ programa, po prvi put organizovanom ove godine od strane Francuskog Instituta sa ciljem da se festival proširi i van francuskog govornog područja, imala sam priliku da, kao predstavnik FIAT-a, upoznam 24 direktora, izvršna producenta i dramaturge pozorišta i pozorišnih festivala širom Evrope.

Tokom petodnevnog boravka u Avinjonu, imali smo priliku da ispratimo cjelodnevni teatarski program na tri lokacije  (La Manufacture / Théâtre des Doms / Théâtre Du Train Bleu) u okviru kojih je bio zastupljen raznolik sadržaj, uglavnom predstava rađenih u nezavisnim produkcijama u formi fizičkog, eksperimentalog teatara, lutkarskog, poetsko-muzičkog, studentskog i profesionalnog.

• 

• 

Takođe, imali smo priliku da prisustvujemo spektaklima „In“ programa u velelepnim auditorijumima sa oko 1000 ljudi u publici. U pitanju su bile multimedijalna predstava „Kingdom“ rediteljke Ane Sesil Vandalem (atrijum barokne gimnazije St. Jozef) i predstava „Višnjik“ A. Čehova, u režiji Tiaga Rodrigeza, sa heroinom francuskog glumišta Izabel Iper u ulozi Ljubov Andrejevne (dvorište Papinske Palate).

Program je takođe podrazumijevao otvorene panel diskusije sa učesnicima i organizatorima festivala o izazovima sa kojima se festivali srijeću u doba pandemije kao i upoznavanja sa projektima koji se bave internacionalnom saradnjom, na čemu Francuski Institut stavlja poseban akcenat. Jedna od učesnica programa bila je i Tanja Gavrilović, iz organizacije Teatroskop (Southeastern European Network for Performing Arts), jedne od ovogodišnjih partnera FIAT-a, Lejla Hasanbegović, izvršna producentkinja sarajevskog MESS-a, Mojca Jug, selektorka „Bunker“ festivala, u Ljubljani.

• 

• 

Najznačaji ishod ovog Focus-a jesu ostvarena poznanstva, razmijenjena iskustva i međusobna stremljenja ka povezivanju festivala i umjetnika iz evropskih zemalja, što vjerujemo da će uticati na dalji rad FIAT-a, kao i da će ovogodišnje predstave „Off-a“, naći mjesto u programskoj selekciji našeg festivala 2022. godine.