XXXV festival „Grad teatar“ Povratak u život
Festival “Grad teatar” Budva održaće se ove godine po 35. put. Ovogodišnji festivalski program će biti realizovan od 10. jula do 20. avgusta na lokacijama u Starom gradu i amfiteatru manastira Stanjevići. Programi će počinjati u 21 čas i tokom 41 dana trajanja festivala biće prikazano preko 45 programa dramske, literarne, muzičke i likovne umjetnosti.
Moto ovogodišnjeg festivala je „Povratak u život“; što je i suštinska ideja vodilja u kreiranju i realizaciji ovogodišnjeg festivala, uz najvažniju potrebu, potrebu za susretom umjetnika i njihove publike.
U okviru dramskog programa biće premijerno prikazana nova festivalska pozorišna produkcija, 76. po redu, kao i pregled naših produkcija koje su obilježile period od 2018. do 2020. godine, tri predstave koje su zavrijedile, kako veliku pažnju publike, tako i stručne javnosti. Osim festivalskih produkcija, prikazaćemo odabrane gostujuće predstave koje igraju na pozorišnim scenama regiona.
Predstava „Zelena čoja Montenegra”,koprodukcija Grada teatra Budva, Beogradskog dramskog pozorišta i Gradskog pozorišta iz Podgorice upravo nastaje na osnovu dramatizacije istoimenog romana Moma Kapora i Zuka Džumhura koju je napisao Stevan Koprivica. Reditelj ove predstave je Nikita Milivojević, autor nekih od najznačajnijih pozorišnih produkcija u istoriji ovog festivala. Premijerno izvođenje predstave bilo je prvobitno planirano za XXXIV festival. Međutim, zbog okolnosti izazvanih pandemijom, premijera će se konačno dogoditi na ovogodišnjem festivalu, nakon čega će predstava biti igrana tokom godine u Beogradu i Podgorici.
Festival ćemo otvoriti predstavom „Krvave svadbe”,koprodukcijom Grada teatra Budva i Srpskog narodnog pozorišta, Novi Sad iz 2018. godine, rađenoj po dijelu Federika Garsije Lorke, u režiji Igora Vuka Torbice. Uz to, publika će biti u prilici da odgleda i „Selestinu”, koprodukciju Grada teatra, Budva i Jugoslovenskog dramskog pozorišta, Beograd, rađenu po motivima drame Fernanda de Rohasa, u adaptaciji Maje Todorović i u režiji Milana Neškovića, koja je svoju premijeru imala na XXXIII festivalu. Prošlogodišnja festivalska koprodukcija, „Upotreba čoveka“ po romanu Aleksandra Tišme, u režiji Borisa Liješevića, nastala u koprodukciji „Grada teatra“, Budva, „East – West Centra“, iz Sarajeva, „Novog tvrđava teatra“, Čortanovci i pozorišta „Ujvideki Szinhaz“ iz Novog Sada, biće izvedena i na ovogodišnjem festival.
U gostujućem programu, prikazaćemo neka od pozorišnih ostvarenja koja su obilježila pozorišni život zemlje i regiona u prethodne dvije godine
U amfiteatru manastira Stanjevići biće prikazana predstava „Kozocid“,Gradskog pozorišta iz Podgorice, rađena po tekstu i u režiji Vide Ognjenović. Ovu predstavu naša publika čeka već neko vrijeme budući da je svoje prvo prikazivanje na festivalu „Grad teatar“ trebala da ima 2019. godine, kada je odložena zbog vremenskih uslova, zatim prošle, 2020. godine, kada je program odložen zbog epidemioloških mjera.
Za predstavu „Čitač“ Beogradskog dramskog pozorišta i agencije Beo Art iz Beograda, dramsku adaptaciju istoimenog romana Bernharda Šlinka je uradio Fedor Šili, a režirao je Boris Liješević. Publika festivala će biti u prilici da predstavu odgleda u avgustu mjesecu. Iz Beogradskog dramskog pozorišta gostovaće i predstava „Sumrak bogova”, dramaturška stilizacija Ivora Martinića, po scenariju čuvenog filma Lukina Viskontija iz 1969. godine, čiju režiju, adaptaciju, scenografiju i izbor muzike potpisuje Jagoš Marković.
Na repertoaru će biti i nova predstava Jugoslovenskog dramskog pozorišta „Moj muž”, nastala prema istoimenom književnom predlošku Rumene Bužarovske, u režiji Jovane Tomić.
Ove godine na festivalu gostuje i Hrvatsko narodno kazalište iz Zagreba sa predstavom „Znaš ti tko sam ja”. Autor teksta i reditelj predstave je Ivan Penović, a ona se, između ostaloga, bavi i sudbinom i izazovima braće Zanović u susretu sa Evropom druge polovine 18. vijeka.
„Marta i sedam strahova”, Kazališne družina KUFER/KunstTeatar u saradnji s udrugom BoliMe, Zagreb, po tekstu i dramaturgiji Ivane Vuković, a u režiji Natalije Manojlović, tematizuje izazove odrastanja savremene dvadesetogodišnjakinje, baveći se posredno i mentalnim zdravljem mladih.
Prikazaćemo dvije predstave za najmlađu publiku, i to: predstavu „Maca Papučarica“, po motivima istoimene priče Ele Peroci, u dramatizaciji i režiji Davora Dragojevića, produkciju Gradskog pozorišta Podgorica i predstavu “Dečak sa koferom” Malog pozorišta Duško Radović iz Beograda, u režiji Damjana Kecojevića a prema tekstu Majka Kenija. Predstava govori o dvanaestogodišnjem dječaku koji je primoran da napusti svoj dom i krene na dugo i opasno putovanje ka “obećanoj zemlji”, noseći u koferu svoje najveće bogatstvo – priče koje su mu pričali roditelji pred spavanje.
Planiramo da, na zatvaranju festivala, prikažemo i “Balkanskog špijuna”, predstavu Narodnog pozorišta iz Beograda, po čuvenom tekstu Dušana Kovačevića, a u režiji Tanje Mandić Rigonat.
Ove godine smo dva termina opredijelili i za off-program, tokom kojeg će polaznici budvanske Škole glume prikazati ono što su naučili u prethodnom periodu.
Stručni konsultant za dramski program je i ove godine bio novinar i pozorišni kritičar Bojan Munjin.
Odabir i realizacija muzičkog programa su ove godine uslovljeni neizvjesnim epidemiološkim mjerama, pa će na otvorenom biti upriličena ukupno četiri koncerta, kao i još četiri unutar prostora crkve Santa Maria in Punta.
Ovaj programski segment započećemo 12. jula na Trgu slikara ispred Starog grada, koncertom koji će biti realizovan u saradnji sa Turistiučkom organizacijom opštine Budva. Riječ je o nastupu hora i orkestra Radio – televizije Srbije, pod dirigentskom palicom maestra Bojana Suđića.
Zatim će, na sceni Između crkava, nastupiti još jedan dragi prijatelj festivala, gitarista Vlatko Stefanovski,u okviru “Vlatko Stefanovski trio”, koji će ovom prilikom predstaviti novi album ovog sastava.
Čast nam je, takođe,da ćemo biti u prilici da još jednom na festivalu čujemo proslavljenog violinistu Stefana Milenkovića,čije početke karijere pamtimo ovdje na “Gradu teatru”. Stefan će sagudačkim orkestrom “Camerata” iz Novog Sadaizvesti čuveni Orfov oratorijum “Carmina Burana”, u novom aranžmanu kompozitorke Ane Krstajić.
Na sceni Između crkava će solistički koncert održati i proslavljeni crnogorski pijanistaBojan Martinović.
Na samom kraju festivala bićemo u prilici da čujemo mladog kontrabasistu iz Budve Vasilija Gagovića, uz korepeticiju Jelene Vukićević Vukmirović.
Poseban dio muzičkog programa činiće program pod nazivom “Podijum mladih”, posvećen mladim muzičkim nadama Budve, koji su prva znanja sticali u budvanskoj muzičkoj školi, a dalje obrazovanje i usavršavanje nastavili u školama i akademijama u zemlji i inostranstvu. Selektor ovog programa je Nikola Vučković, pijanista i muzički pedagog.
Otvaranje likovnog programa je predviđeno za 13. jul, kada će, u prostoru crkve Santa Marija, u 21 čas, biti otvorena izložba „Savremena crnogorska likovna scena” koja će trajati sve do 20. avgusta 2021. Selektor ove izložbe je slikar Đorđije Boljević.
Književni program ovogodišnjeg festivala će se odvijati u nekoliko tematskih cjelina, a počinje 14. jula, na Trgu pjesnika predstavljanjem monografskog izdanja JU “Grad teatar” „GLAS VRLINE – Igor Vuk Torbica na festivalu ’Grad teatar’, Budva“, koje je posvećeno saradnji institucije sa Igorom Vukom Torbicom, kao i sagledavanju značaja rada jednog od najtalentovanijih reditelja današnjice, za pozorišnu stvarnost Budve i Crne Gore.
Govorićemo sa arhitektom Slobodanom Bobom Mitrovićem (autor monografije „Arhitekt Josip Slade Šilović, graditeljska djela u Knjaževini Crnoj Gori 1877-1900.) o istoriji graditeljstva Crne Gore, budući da je Josip Slade dao nacrt i za zgradu Kraljevskog pozorišta „Zetski dom“, najstarijeg pozorišta u Crnoj Gori.
Na Trgu pjesnika ćemo obelježiti i dva značajna datuma za istoriju književnosti, 200 godina od rođenja Fjodora Mihailoviča Dostojevskog i Šarla Bodlera. Prof. dr Jasmina Ahmetagić će govoriti o umijeću pripovijedanja i razumijevanju svijeta i čovjeka u djelima Dostojevskog, dok će o Bodlerovom “Cveću zla” govoriti prof. dr Vesna Elez.
U domenu društvene teorije, predstavićemo knjigu „Mitovi našeg vremena“ italijanskog filozofa, sociologa i psihoanalitičara Umberta Galimbertija, koji na nešto drugačiji način preispituje vrednosni sistem savremenog doba, sagledavajući ga iz domena mogućnosti ostvarenja prosperiteta pojedinca i društva u današenjem svijetu u skladu sa humanističkim načelima.
Pregledom savremene književne produkcije regiona obratićemo pažnju na proznu književnost Enesa Halilovića, Igora Marojevića, Slavice Perović, Maše Kolanović, Stefana Boškovića i Draška Sikimića, na poeziju Stanke Stanojević, Andrije Radulovića i Aleksandra Ćukovića, kao i na savremenu dramsku književnost Crne Gore kroz rad Aleksandra Radunovića.
Tokom ovogodišnjeg festivala, poseban ciklus ćemo posvetiti budvanskom kulturnom nasljeđu, konkretno životu i radu kanonika, učitelja i hroničara grada Budve Antuna Kojovića. Tim povodom će biti organizovan interdisciplinarni skup posvećen njegovom životu i radu. Svoj doprinos skupu će dati Zlata Bojović, akademik SANU, Siniša Jelušić, akademik CANU, Nenad Vuković, akademik CANU, Branko Letić, akademik ANURS, prof. dr Miodrag Jovanović, mr Božena Jelušić, Vida Ognjenović, reditelj, Dušan Medin, master, u koautorstvu sa dr Zlatom Marjanović i Stanka Janković Pivljanin, doktorantkinja istorije književnosti.
Na zatvaranju XXXV festivala 20. avgusta biće svečano dodijeljena nagrada za književno stvaralaštvo „Stefan Mitrov Ljubiša“. Dobitnik nagrade za 2019/2020. godinu, po odluci žirija, u kojem rade Mihajlo Pantić, Nadežda Čačinović i Slavica Perović, jeste Radoslav Petković.