– Autor: Valentina Ivanović –

Drama ,,Đokonda”, opisuje istiniti događaj – krađu da Vinčijeve ,,Mona Lize”, 21. avgusta 1911. godine, od strane italijanskog doseljenika, bivšeg radnika u Luvru – Vićenca Peruđe, koji je želio da je vrati Italiji. Kroz različite uglove sagledanja, fragmentarno, putem monoloških scena, drama istražuje razloge posebnosti ovog umjetničkog djela, bavi se odnosom običnog čovjeka i umjetnosti, suprotstavlja principe zakona i ličnog ubjeđenja, prati unutrašnja kolebanja specifičnih karaktera i preispituje pojam i porijeklo patriotizma.

Večeras u 20h u Kraljevskom pozorištu “Zetski dom” izvest će se komad “Đokonda”, u produkciji Crnogorskog narodnog pozorišta.

O radu na predstavi ,,Đokonda” razgovarali smo sa rediteljkom predstave Dušankom Beladom.

Zašto se predstava zove ,,Đokonda“?

Originalan naslov ovog komada je “The Woman who Amuses Herself”, čime se pisac Viktor Lodato želio poigrati sa bukvalnim prevodom riječi “Gioconda” (fr. Jaconde) – imenom po kojem je Leonardova “Mona Liza” bila poznata u Italiji i Fancuskoj. Ipak, u svojoj adaptaciji sam smatrala adekvatnije i jednostavnije da se ipak zadrži njen pravi naziv, a da se svi njeni dodatni slojevi, između ostalog i značenje njenog imena, otkrivaju unutar predstave.  

Kako ste došli do ideje za predstavu “Đokonda”?

Proces traženja adekvatnog teksta trajao je dugo, s obzirom na odgovornost koju nosi činjenica da sam imala priliku da po prvi put režiram u nacionalnom teatru. Željela sam da obaberem temu u kojoj se u potpunosti pronalazim da bih na pravi način mogla da je prenesem na saradnike, a kasnije i na publiku. Sasvim slučajno sam naišla na ovu dramu i tokom prvog čitanja sam osjetila da je to predstava koju ću raditi. Priča je jednostavna i topla… o jednom čovjeku, a u istovremeno o svima nama.

Šta nam “Đokonda” poručuje ?

Način na koji sam na sveukupnom planu doživjela ovaj tekst, tiče se prvenstveno preispitivanja značaja umjetnosti u čovjekovom životu. Umjetnost daje slobodu da se neko u njoj ogleda, da u njoj nalazi utjehu, da ga pokreće, provocira, inspiriše… Baš kao što i “Mona Liza” Vinćencu Peruđi i ostalim likovima u predstavi – baš kao što i pozorište treba da budi osjećanja u svima nama.

Koliko ljudi je učestvovalo u predstavi?

U predstavi je puno više likova nego glumaca, što je jedna od specifičnosti ove dramske forme. Glavni lik – Vinćenca Peruđu tumači Zoran Vujović, a preostalih šest tumače Slavko Kalezić i Branka Otašević, što je bio jedan od značajnijih izazova u radu. Tri žene i tri muškarca iz različitih epoha kojima je “Mona Liza” svakome na drugačiji način zaokupirala misao, kroz najrazličitije valere glumačke igre dočarali su Branka i Slavko, dok je Zoran, kao jedina konstanta u predstavi, prikazao višeslojnost, ne samo dramskog lika, već svjedočanstva čovjeka u kojem se svako makar na trenutak može ogledati. U predstavi takođe učestvuju Hana Jovićević i Pavle Bogićević, polaznici škole glume malog ateljea „Arlekin“, koji su predstavi dali jednu iskrenu i nevinu dimenziju. Marija Mitrović je sve ove slojeve i emocije vješto unijela kroz dirke klavira u svoje kompozicije i učinila da na taj način i sam instrument postane jedan od likova u predstavi. Zajedno sa Mladenom Nikčevićem – dizajnerom zvuka, kreirana je zvučna slika predstave, meni izuzetno važna. Slobodan Marunović je svojim glasom besprekorno dočarao autoritet tužioca i zahvalna sam mu na podršci i volji da na taj način učestvuje u predstavi. Isto tako, i Nebojša Šofranac je autentičnošću svoga glasa dao poseban šarm predstavi. Moram pomenuti i autorski tim – Ivanku Vanu Prelević i Gordanu Bulatović koje su scenografijom i kostimima stvorile jedinstven vizuelni ambijent i atmosferu. Naravno, tu su i sjajne producentkinje, kao i tehnički tim – dekorateri, rekviziteri, dizajneri svijetla, audio i video majstori, garderoberke, šminkerke, vlasuljarke bez čijeg profesionalizma, volje i zalaganja ni jedna ideja ne bi mogla biti realizovana. Sarađivati sa cijelim osobljem CNP-a, bila je velika čast.

Da li Vam je bilo zadovoljstvo režirati u CNP?

Bilo je veliko zadovoljstvo po prvi put režirati u najznačajnijoj kulturnoj instituciji naše države. Na toj prilici sam neizmjerno zahvalna Željku Sošiću koji je bio moj mentor tokom pripravničkog rada, a kao umjetnički direktor mi je ukazao povjerenje i pružio slobodu pri odabiru teksta i načinu vođenja procesa.

Kako je publika reagovala na predstavu ?

Reakcije su pozitivne, što je značajan razlog zbog kojeg smo i ekipa i ja naročito srećni. Predstava i dalje raste i razvija se, ali sve ono o čemu smo razmišljali i oko čega smo se najviše trudili, potvrdilo se reakcijom i brojnošću publike tokom 11 izvođenja od premijere koja se desila 26. februara. Moram napomenuti da sam srećna i zbog činjenice da se ovom predstavom nakon velike pauze usljed pandemije, ponovo aktivirao život pozorišta – susretima sa publikom.

Kada će se predstava ,,Đokonda “ održati u Zetskom Domu ?

Moram napomenuti da još od prve godine studija režije sanjam o trenutku kada će se moja predstava odigrati u Zetskom Domu. Veoma sam srećna što će se upravo ovom predstavom i sa ovim ljudima to desiti. “Đokonda” će se u Zetskom Domu igrati u subotu, 12. juna u 20h i pozivam svoje sugrađane da dođu i prepuste se kreaciji sjajnih glumaca i autorskog tima.  

Da li u bliskoj budućnosti planirate da režirate još neku predstavu ?

Priprema pozorišne predstave zahtijeva punu pažnju i fokusiranost, intezivan rad i neku vrstu izolovanosti. Za takav period čovjek treba da bude u potpunosti spreman. Tako da, trenutno sam posvećena kratkim filmovima, spotovima i muzici jer su i to aktivnosti koje me ispunjavaju i na neki način drže u kreativnoj kondiciji. Ipak, nadam se da neće proteći previše vremena pa ću krenuti u potragu za novim tekstom, jer ipak, pozorište je moj primarni poziv.

Šta biste poručili čitaocima našeg portala Pozornica.me ?

Portal je zanimljiv i izuzetno koristan, samim tim što prikuplja i upoznaje publiku sa gotovo svim kulturnim sadržajima u Crnoj Gori. Poručujem vam da nastavite rad istim intezitetom, a čitaocima da vjeruju i da uživaju u vašim preporukama.