Izvor: nationalgeographic.rs

Na današnji dan 1881. godine rođen je jedan od najvećih i najpoznatijih slikara, vajara, crtača i grafičara XX vijeka, a mi vam otkrivamo zašto je Pikaso optužen da je ukrao Mona Lizu, čime se bavio pored slikarstva, kao i mnoge druge zanimljivosti iz života slavnog umjetnika.

1. ČUDO OD DJETETA: BRZO NADMAŠIO OCA, A PRIJEMNI ISPIT ZAVRŠIO ZA JEDAN DAN 

Rođen u Malagi na jugoistočnoj obali Španije 1881. godine, Pablo Pikaso je navodno mogao da crta prije nego što je jedva progovorio. Kažu da je do 13. godine prevazišao svog oca, nastavnika crtanja. Kao rezultat toga, otac je navodno predao četkice i paletu Pikasu i zakleo se da nikad više neće da crta. Ubrzo nakon toga, Pikaso je konkurisao za umjetničku školu u Barseloni. Iako učenici imaju mjesec dana na raspolaganju da završe prijemni ispit, Pikaso je završio za dan.

2. STALNO JE MIJENJAO SVOJ STIL SLIKANJA

Kao tinejdžer, Pikaso je slikao realistične portrete i pejzaže. Potom je prošao kroz plave i roze periode od 1901. do 1906. godine, u kojima je slikao stvari poput siromašne djece i cirkuskih scena. “Gospođice iz Avinjona“, iskrivljen portret pet prostitki koji se smatra jednim od njegovih najrevolucionarnijih djela nastao je 1907. godine otvorivši vrata kubizmu, apstraktnom stilu koji je subjekte prikazivao geometrijskim formama. Do 1912. godine Pikaso je izmislio kolaž povezivanjem platna, isečaka novina i drugih materijala na površini svojih slika. Ovo je uz povećan naglasak na bojama ubrzalo tranziciju iz analitičkog do sintetičkog kubizma. Kasnije u životu, Pikaso se bavio formom neoklasicizma i ponovnom reprodukcijom slika velikana poput Dijega Velakseza, Eduara Mane i Ežena Delakroe. 

U različitim periodima svog stvaralaštva je koristio i elemente nadrealizma, ekspresionizma, postimpresionizma i simbolizma.

3. IMAO JE POMOĆ U OSNIVANJU KUBIZMA

Pikaso se kretao u istim boemskim krugovima kao i mnoštvo drugih umjetnika i pisaca, uključujući Henrija Matisa, Getrudu Stajn i Maksa Jakoba. Ali njegova najbliža saradnja je bila sa Žoržom Brakom sa kojim je začetnik kubizma 1909. godine i čije su slike iz tog vremena veoma slične njegovim. Pikaso i Brak, koji su bili pod uticajem drevne iberijske skulpture, afričkih maski i djela postimpresionističkog slikara Pola Sezana, redovno su posećivali umjetnički studio jednog ili drugog i razmjenjivali ideje.

Brak je njihov odnos opisao kao “dva planinara koji su zajedno vezani”. Njihova saradnja je trajala sve do 1914. godine kada je Brak pristupio francuskoj vojsci na početku Prvog svjetskog rata.

4. NIJE BIO SAMO SLIKAR

Iako je najpoznatiji po svojim slikarskim djelima, Pikaso je eksperimentisao s različitim medijumima uključujući skulpture, keramiku i crtanje. Od 1917. do 1924. godine Pikaso je dizajnirao scenografije i kostime za brojne balete. U jednom od najranijih baleta “Paradi” igra balerina koja će postati njegova prva žena i majka i njegovog prvog djeteta (svo troje njegove djece je rođeno u vanbračnim zajednicama). PIkaso je počeo da piše poeziju 1935. godine, a takođe je autor i dvije predstave 1940-ih goidna.

5. OTVORENO SE SUPROSTAVLJAO ŠPANSKOM DIKTATORU FRANCISKU FRANKU

Španski građanski rat je počeo u julu 1936. godine kada su se oficiri predvođeni Franciskom Frankom pobunili protiv demokratski izabrane Druge španske republike. Pikaso, pristalica republikanaca, uskoro je završio seriju anti-Franko grafika i napravio je svoju prvu političku izjavu u životu, rekavši da je vojna kasta bilo guranje Španije u okean beznađa i smrti. 

Naslikao je i Gerniku za Svjetsku izložbu u Parizu 1937. godine. Inspirisan incidentom u kojem bombardovan grad Gernika tokom Španskog građanskog rata od strane njemačkih vazduhoplovnih snaga, Pikaso je prikazao ranjenog konja, obezglavljenog vojnika, ženu s umrlom bebom u rukama i druge slike rata. Ogromna slika, dugačka više od 7 metara, čekala je u Muzeju moderne umjetnosti u Njujorku za vreme Frankove vladavine. Konačno je vraćena Španiji 1981. godine i sada se nalazi u Nacionalnom muzeju i umjetničkom centru kraljice Sofije u Madridu.

6. POSTAO JE KOMUNISTA U 62. GODINI

Pablo Pikaso se pridružio francuskoj komunističkoj partiji 1944. godine, odmah nakon što je Parz oslobođen od Njemaca. U deceniji koja je uslijedila Pikaso je naslikao Masakr u Koreji, koji prikazuje američke vojnike kao futurističke vitezove koji napadaju trudne žene i djecu. Takođe je skicirao crtež kao dio propalog pokušaja da spase grčkog komunistu Nikosa Belojanisa od strijeljanja, a čak je uradio i portret Jozefa Staljina. Ali nije uvjek bio u partiji. Francuski komunisti su zvanično osudili njegov portret Staljina i 1956. godine je potpisao protestno pismo protiv sovjetske invazije na Mađarsku.  

7. VIŠE SU UKRALI SLIKA PIKASU NEGO IJEDNOM DRUGOM UMJETNIKU

Prema evidenciji od prije nekoliko godina, Pikaso ima 1.147 radova koji su ukradeni, nestali ili je sporno gdje se nalaze, što je dva puta više nego bilo kom drugom umjetniku, navodi su u registru izgubljenih umjetničkih djela.

8. NJEGOVO CIJELO IME SADRŽI 23 RIJEČI 

Kršten je pod imenom Pablo Dijego Hose Fransisko de Paula Huan Nepomuseno Maria de los Remedios Sipriano de la Santisima Trinidad Martir Patrisio Slito Ruiz i Pikaso. Ime se odnosilo na porodične prijatelje i svece zaštitnike. Pikaso je zapravo od njegove majke Marije Pikaso i Lopez. Ime njegovog oca Hoze Ruiz Blasco, piše na sajtu Pablo Picasso.

9. PIKASOVA PRVA RIJEČ

Prva riječ koju je izgovorio bila je “piz”, skraćeno od “lapiz” što na španskom znači olovka

10. DA LI JE PIKASO UKRAO MONA LIZU? 

Zapravo nije, ali 1911. godine, kada je poznata slika Leonarda da Vinčija ukradena iz Luvra, policija je ispitivala Pikasovog prijatelja Gijoma Apolinera koji je osumnjičio Pikasa, pa ga je policija privela na ispitivanje. Obojica su kasnije oslobođeni.